Beoordeling arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd: ketenregeling

Veel werkgevers bieden de beginnende werknemer een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd aan. Kenmerkend voor de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, is dat op voorhand vaststaat op welk moment de arbeidsovereenkomst tot zijn einde komt. In de meeste gevallen wordt het einde van de arbeidsovereenkomst bepaald op een kalenderdatum, maar ook andere momenten zijn mogelijk. Zodra het eindmoment is bereikt, eindigt de arbeidsovereenkomst. Het naderende einde van de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd kan gepaard gaan met spanning aan de kant van de werknemer. Zal de werkgever de overeenkomst (nogmaals) verlengen? Bovendien bestaat er een gevaar op misbruik door de werkgever; hiervan zou sprake zijn wanneer een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd steeds weer vernieuwd wordt. Dit laatste risico heeft de wetgever aangepakt met behulp van de zogenoemde ketenregeling. In dit artikel wordt de ketenregeling toegelicht, zodat u weet wat uw rechten zijn.

De ketenregeling: beperking in aantallen en duur
Het staat de werkgever vrij om een medewerker een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd te bieden. Wel wordt deze mogelijkheid voor werkgevers beperkt (na verloop van tijd). Deze beperking krijgt vorm doordat de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van rechtswege (vanzelf) verandert in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd op het moment dat een bepaalde drempel wordt overschreden. De wet kent twee drempels. Zo geldt allereerst dat een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van rechtswege verandert in een overeenkomst zonder einddatum op het moment dat er na drie overeenkomsten voor bepaalde tijd een vierde overeenkomst wordt gesloten. De werkgever kan dus maximaal drie arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd overeenkomen. De vierde arbeidsovereenkomst is een overeenkomst zonder einddatum, ongeacht de duur van de overeenkomsten. De tweede drempel is een behelst een beperking in tijd. De werknemer kan gedurende maximaal drie jaren arbeid verrichten uitgaande van een arbeidsovereenkomst met einddatum (voor bepaalde tijd). De arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd verandert dus van rechtswege in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd op het moment wanneer de termijn van drie jaren wordt overschreden, ongeacht het aantal arbeidsovereenkomsten. Het maakt niet uit of er pas twee arbeidsovereenkomsten zijn overeengekomen. Hetzelfde geldt voor de eerste drempel; het maakt niet uit hoe lang de arbeidsovereenkomsten duren, omdat de arbeidsovereenkomst in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd verandert vanaf de vierde overeenkomst. De arbeidsovereenkomst kan in die zin dus op twee verschillende manieren veranderen in een overeenkomst voor onbepaalde tijd.

Doorbreking van de ketenregeling
De wetgever heeft verschillende maatregelen genomen om te voorkomen dat de werkgever de ketenregeling ontwijkt. De ketenregeling kan namelijk alleen door de werkgever worden ‘doorbroken’ indien opeenvolgende arbeidsovereenkomsten een tussenpoos bevatten die langer bedraagt dan zes maanden. Alle arbeidsovereenkomsten die elkaar opvolgen binnen zes maanden, worden betrokken in de keten. Dit geldt ook voor arbeidsovereenkomsten tussen de werknemer en tweede werkgever ‘die redelijkerwijs als elkaars opvolger moeten worden beschouwd’. Dit is voornamelijk van belang indien de werknemer in eerste instantie op uitzendbasis werkzaam is en later een arbeidsovereenkomst (voor bepaalde tijd) krijgt aangeboden. Hiervoor is wel vereist dat de werknemer hetzelfde werk blijft verrichten.

Ondanks bovenstaande maatregelen kan er van de ketenregeling worden afgeweken in de cao, indien dat nodig is in het belang van de bedrijfstak. Hier kleeft echter wel een beperking aan. De ketenregeling kan namelijk slechts worden verlengd tot zes opeenvolgende arbeidsovereenkomsten of vier jaren. Heeft u het idee dat uw werkgever ten onrechte de ketenregeling negeert? Neem voor de beoordeling van uw arbeidsovereenkomst dan (gratis) contact op met een van de advocaten op deze website.